کشور ایران از جمله کشورهایی است که پیشینه فرهنگی آن زبانزد جهانیان است. ایرانیان از دیرباز تا به امروز به هنر وفرهنگ علاقه فراوانی داشته و آن را ارج می نهند. یکی از شاخه های هنر که همواره مورد توجه علاقمندان به گونه های مختلف هنری بوده، خوشنویسی و خطاطی است. بسیاری از افراد از همان دوران کودکی و درست از زمانی که برای اولین بار مداد به دست می گیرند، اصول دقیق نوشتن را آموزش دیده و با اعتماد به نفس بالا دست به قلم می شوند.
این مقدمه کوتاه را بیان کردیم تا در ادامه به شما بگوییم که اگر از همان ابتدا و در اولین سال های مدرسه اصول درست نگارش را به دانش آموزان آموزش دهند و به اصطلاح آن ها خوش خط بار بیایند، در آینده آن ها چه تاثیری خواهد داشت. یا برعکس اگر دانش آموزی بد خط باشد، چه آسیب هایی او را در بر می گیرد؟ پس با «خط و قلم» همراه باشید تا جزئیات این مبحث را برای شما بیان کنیم:
دانش آموزان خوش خط
همان طور که گفتیم خط خوب یکی از مهارت هایی است که از همان سن کم و قبل از مدرسه باید به دانش آموزان آموخته شود، تا فرایند یادگیری آن ها دچار مشکل نشود. عوامل مختلفی در خوش خط بودن دانش آموزان تاثیرگذار است که اگر به هر یک از آن ها توجه شود، قطعا دانش آموزان از همان ابتدا و با اعتماد به نفس بالا در مدرسه حضور پیدا می کنند. نحوه صحیح در دست گرفتن قلم، درست نشستن در هنگام نوشتن، رعایت فاصله اصولی چشم با کاغذ و حتی میزان نور موجود در اتاق می تواند بر روند نوشتن تاثیر بگذارد. علاوه بر این ها داشتن نوشت افزار مرغوب، تشویق و نظارت اولیا و معلمان، سلامت جسمی و روحی کودک و بسیاری از چیزهای دیگر هم برای داشتن یک خط خوب و نیکو موثر است. مجموعه همه این عوامل در کنار پشتکار باعث به وجود آمدن دانش آموزان خوش خط خواهد شد.
اهمیت این امر زمانی بیشتر می شود که معمولا دانش آموزان خوش خط از اعتماد به نفس بالایی برخوردار بوده و جایگاه خاصی را در بین معلمان برای خود کسب می کنند. همچنین این افراد در بزرگسالی هم شخصیت اجتماعی ویژه ای به خصوص در محیط کار برای خود به دست می آورند که ریشه در یادگیری خط خوش در کودکی دارد. این به آن معنا نیست که یادگیری خط خوب در بزرگسالی امکان پذیر نباشد؛ ولی معمولا مهارت هایی که در کودکی کسب می شود، مانا تر هستند و به شکل بهتری یادگرفته می شوند.
بسیاری از افراد معتقند که ممکن است زیبا نویسی جنبه موروثی داشته باشد، این امر اگر تا حدی هم درست باشد، ولی نمی توان منکر قضیه یادگیری شد. چرا که بسیاری از دانش آموزان با داشتن پدر و مادری بد خط، آموزش درست و اصولی دیده و از همان ابتدای کودکی با رعایت اصول و قواعد نگارشی دارای خطی نیکو و خوانا شده اند. این همان چیزی است که با پشتکار و ممارست در تمرین به دست می آید.
جایگاه اجتماعی دانش آموزان بد خط
اما در کنار همه این موارد، دانش آموزان بد خطی هم وجود دارند که از همان ابتدا نظارت دقیقی بر روی نوشتن و دست خط آن ها وجود نداشته که باعث به وجود آمدن مشکلات برای آن ها خواهد شد. بدخط بودن هم نتیجه عوامل مختلفی است که شاید اگر از ابتدا به آن ها توجه می شد، دانش آموزان آسیب کمتری می دیدند. از جمله مهم ترین مواردی که باعث می شود تا محصلین از همان آغاز دوره تحصیل بد خط شده و در درست نویسی کلمات دچار مشکل شوند، می توان به مشکلات روحی و حتی جسمی اشاره کرد.
علاوه بر این ها، بد گرفتن خودکار و یا مداد در دست، هماهنگ نبودن چشم و دست و حتی ضعف بینایی، عدم نظارت درست خانواده ها بر دست خط فرزندانشان، آموزش نادرست معلمان و برخورد نامناسب آن ها، نوشت افزار نامناسب و بسیاری از چیزهای دیگر از عوامل تاثیرگذار بر دست خط دانش آموزان است. البته در بسیاری از موارد با شناختن منشا این مشکلات، تا حدود زیادی دست خط فرد اصلاح شده و مشکلات نوشتاری اش رفع می شود. به نظر می رسد اگر ارتباط عاطفی و قوی بین دانش آموزان و معلمان وجود داشته باشد و در کنار آن نظارت دقیق والدین بر نوشتن فرزندانشان را هم در نظر بگیریم، از حجم استرس آن ها کاسته شده و معمولا فرد با اعتماد به نفس بالایی شروع به یادگیری مهارت های نوشتن کرده و فردی خوش خط می شود. چیزی که در جامعه امروز نسبت به گذشته بیشتر به آن توجه می شود و جای بسی خوشحالی است که می توان نسلی خوش خط را تحویل جامعه داد.
نقش معلمان و والدین
البته معلمانی هم وجود دارند که با قواعد خوشنویسی آشنا نیستند و همان دانش ناقص خود را در اختیار دانش آموزان قرار می دهند که باعث بد خط شدن آن ها می شود. همین امر سبب می شود تا دانش آموزان از همان ابتدا، اعتماد به نفس خود را از دست داده و فردی سرخورده و منزوی شوند. مسئله ای که شاید توجه چندانی به آن نشود؛ ولی در آینده دانش آموز تاثیر زیادی خواهد داشت. پس بهتر است هر فردی چه در جایگاه معلم و چه در جایگاه والدین، نقش خود را به درستی ایفا کرده تا دانش آموزانی خوش خط و با اعتماد به نفس بالا در مدارس حضور داشته باشند.
در پایان باید بگوییم که نوشتن از جمله مهم ترین مهارت های ابتدایی است که هر فردی با یادگیری درست و اصولی آن می تواند امتیازات چشمگیری را در بزرگسالی برای خود کسب کند. حتما شنیده اید که دست خط هر کسی نشانی از شخصیت اوست؛ پس بهتر آن است که از همان ابتدا شخصیت فرزندانمان ما به درستی شکل بگیرد تا جایگاه اجتماعی آن ها دچار آسیب نشود و با عنوان فردی موفق و خوش خط در جامعه شناخته شوند.