این کار از حمایت ویژه ای برخوردار بود. پس از مدتی انواع هنرهای تجسمی مانند نقاشی و گرافیک به خوشنویسی راه پیدا کرد و تحولات عظیمی در این رشته هنری پدید آمد. در «ارتباط خوشنویسی وهنرهای تجسمی» باید باید به این نکته اشاره کنیم که به راحتی می توان از فراز رنگ ها و نقش ها به اندیشه و فکر پدید آوردگان این هنر رسید. در روزگاری که ما در آن زندگی می کنیم، همه چیز در حال تغییر و تحول است اندیشه های مختلف با رویکردهای مختلف به وجود می آید. اگر امروزه خوشنویسی با هنرهای تجسمی ترکیب می شود، به آن معنا نیست که نقش این هنر ارزنده ایرانی نادیده گرفته شده است، بلکه ارتباط انواع مختلف هنر زیبایی چندانی را به وجود می اورد..

نگاه زیبایی شناختی

درباره ارتباط خوشنویسی با هنرهای تجسمی باید بگوییم که، ترکیب این دو با یکدیگر زیبایی بصری خاصی را به وجود می آورد که حقیقتا در هیچ یک انواع هنر وجود ندارد. هنرهای تجسمی که دارای حرکات هندسی هستند، ابعاد تازه ای را وارد خوشنویسی خواهند کرد. به این مثال توجه کنید؛ برای نوشتن عنوان یک کتاب و یا یک موضوع بر روی جلد مقاله ها، خوشنویسی و یا طراحی حروف باید همراه با آثار گرافیکی، رنگ و خطوط هندسی باشد، وگرنه نتیجه، آن طور که ما می خواهیم نمی شود. پس وجود این هنرها در کنار یکدیگر نفی دیگری نیست، بلکه خلق زیبایی بیشتر است.

خوشنویسی و هنرهای تجسمی

همان طور که می دانید در جهان امروز همه چیز در حال تغییر و تحول است و هنر و انواع آن نیز با توجه به سلیقه مردم و نسل جدید، در حال تغییر است. در واقع نگاه زیبایی شناسانه در هر دوره زمانی متفاوت از دوره قبل است. در این زمینه دنیای خوشنویسی نیز بی نصیب نمانده و خطاطان با همراه کردن این هنر در کنار رنگ و طراحی، آثار بی نظیری را خلق می کنند. تذهیب، تشعیر، نقاشی، گرافیک و… انواع هنرهای تجسمی هستند که با خط همراه و هم گاه شده اند.

ارتباط خوشنویسی وتذهیب

یکی از گونه های هنری که در تزئین و زیبایی خط نقش بسیار پررنگی دارد، تذهیب است. بنا به تعبیری که در کتب آمده است، تذهیب مجموعه ای از نقش های بدیع و زیباست که نقاشان و خالقان اثر هنری برای زیباتر کردن کتاب های علمی و فرهنگی و هنری، دیوان اشعار و قطعه های زیبای خوشنویسی و… از آن استفاده می کنند. به وسیله تذهیب کناره ها و اطراف صفحات خط با طرح هایی از شاخه ها و بندهای اسلیمی، ساقه ها، گل ها و برگ های ختایی مزین می شوند.
در رابطه با تارخچه هنر تذهیب باید بگوییم که این رشته از دوره سامانی در ایران رونق گرفت؛ ولی پس از تسلط اعراب بر ایران تذهیب در اختیار حکومت های اسلامی قرار گرفت و در حال حاضر هم جز هنرهای اسلامی محسوب می شود. معمولا برای تزئین قرآن های خوشنویسی شده از هنر تذهیب استقاده می کردند.

ارتباط خوشنویسی و نقاشی

نقاشی نیز ارتباط بسیار مهم و ارزشمندی با خوشنویسی دارد. چیزی که در سال های اخیر با عنوان نقاشیخط از آن یاد می شود، حکایت از ارتباط عمیق و پیچیده خوشنویسی با نقاشی که از گونه های اصلی هنرهای تجسمی است، دارد. نقاشیخط شیوه ای است در نقاشی مدرن و خوشنویسی معاصر، که به وسیله برخی از خوشنویسان و نقاشان به وجود آمد و در حال حاضر هم طرفداران بسیار زیادی دارد. آن چه باعث شده تا در آثار خوشنویسان از نقاشی هم استفاده شود، عناصر مشترک این دو هنر است.

با این حال برخی از افراد نیز عقیده دارند که وارد شدن نقاشی در خوشنویسی به این دلیل است که خط به تنهایی نتوانسته رسالت خود را انجام دهد. البته نگارنده معتقد است که ترکیب خوشنویسی با انواع هنرهای تجسمی به سبب بیشتر شدن زیبایی بصری و به رخ کشیدن گونه های مختلف هنری است. در سال های اخیر ترکیب خوشنویسی با نقاشی باعث به وجود آمدن آثار بی بدیل و زیبایی شده است که بعضا نمونه آن در هیچ کجا پیدا نمی شود. توجه به این نکته ضروری است که هنگامی که رنگ به کمک خط می آید، برای بیننده تنوع بیشتری ایجاد می شود.

ارتباط خوشنویسی و گرافیک

گرافیک از جمله علوم ارتباطات تصویری است که توجه بسیار زیادی به آن می شود. آن چه که در گرافیسم خط حائز اهمیت است این است که می تواند در زمان ها و مکان های مختلف با مخاطب ارتباط برقرار کند. آثار گرافیکی می تواند علامت هایی از حروف الفبا و یا نشانه های مختلف باشد. در رابطه با خوشنویسی و گرافیک باید بگوییم که بیشتر واژه ها و تصاویر باهم به کار می روند و گاهی متن بر کل اثر تسلط داشته و در بعضی مواقع هم تصویر بر متن چیره می شود. البته ممکن است هر دوی این ها به هم وابسته باشند که در آن صورت شاهد اثر هنری بی نظیری خواهیم بود. بهترین مثال برای این ارتباط، چاپ پوستر است که ترکیبی از نوشتار و تصویر را نمایش می دهد.

آن چه که در این چند سطر در رابطه با خوشنویسی و انواع هنرهای تجسمی گفتیم، مختصر توضیحی بود برای آشنایی بیشتر شما عزیزان با ارتباط انواع هنر با یکدیگر. این مبحث توضیحات بسیار زیادی دارد که در مقالات آینده خط و قلم به آن ها خواهیم پرداخت.

سخن پایانی

هنرمندان خوش‌نویس کنونی ما که در انواع خطوط صاحب سبک هستند، نگاه‌های تازه‌ای به این مقوله دارند. عده ای از خوشنویسان و هنرمندان بر همان سبک و سیاق گذشته کار می‌کنند و تعلیم می‌دهند و به قولی خوش‌نویسی می‌کنند. عده‌ای از محدوده تنگ این اصول پا را فراتر گذارده خطاطی می‌کنند. آنان نقاشی و گرافیک را وارد این هنر کرده‌اند تا بتوانند توجهات بیشتری را به آن جلب کنند و بعضی تنها خواسته‌اند با تزیین آن، تذهیب و تشعیر، بر زیبایی‌اش بیفزایند.

هنر در روی هر سطحی که انجام میشود چه کاغذ و چه بوم و چه دیجیتال، محترم است و هیچ کدام از هنرها جای همدیگر را نمیگیرند و هر کدام به تنهایی دارای ارزش و احترام هستند.

اگر شما هم علاقمند هستید تا با آموزش نستعلیق بتوانید گریزی به هنر و ارتباط آن ها بزنید، با همکاران ما در واحد پشتیبانی تماس بگیرید و از چگونگی نحوه ثبت نام در کلاس های آنلاین آموزش خوشنویسی مطلع شوید. قطعا حضور در این کلاس ها می تواند سرآغاز یک یادگیری بی نظیر برای شما باشد.