اگر تابلو خوشنویسی در اطرافتان دارید، همین حالا به آن نگاهی بیندازید. از عوامل مهمي که به زيبايي تابلو اضافه می‌کند کشيده‌اي است که در آن استفاده می‌شود. کشیده‌ها جز مهمترین ارکانی هستند که تمامی علاقه‌مندان به زیبانویسی باید با ظرافت‌ها و نکات نگارشی آن آشنا شوند. برای یادگیری شکل صحیح نوشتن کشیده‌ها کافی است شیوه‌های نادرست آن را بدانید تا خود به خود نگارش درست آن را یاد گرفته و دست خطتان را زیباتر کنید. با ما همراه باشید. کشیده ها جز مهمترین ارکانی ست که هر آن کس که مایل است خوش بنویسد باید به آن توجه کند و نکات و ظرافت هایش را به خوبی فراگیرد. برای نوشتن صحیح کشیده ها شما را با شیوه های نادرست آن آشنا می کنیم تا خود به خود طرز صحیح آن را بیاموزیم تا به زیبا نویسی دست خطمان بیافزائیم.
کشیده های نادرست در دو گروه کلی دسته بندی می شوند.
نوع اول آن دسته از حروفی هستند که اصولا کشیدن آنها نابجاست برای مثال:
حروف (ب. ن. ی. م _در هنگام اتصال به اول کلمه_ ) یا حرف (کاف و لام _به طور کلی و تحت هر شرایطی_) همچنین حرف (س دندانه دار)
کشیدن این حروف در مکان های یاد شده سبب غلط خوانی می شود و ممکن است حروف مذکور به اشتباه (س) خوانده شوند! به چند نمونه از این دست توجه کنید:
از همین رو است که خوشنویسان حرفه ای هیچگاه از چنین کشیده هایی استفاده نمی کنند و این شیوه غلط به هیچ وجه در خوشنویسی سالم جایگاهی ندارد مگر در مورد حرف (م) که در برخی استثنائات امکان کشیدن آن وجود دارد.
و اما نوع دوم کشیده هایی هستند که کشیدن خود حرف ایرادی ندارد اما اتصال مستقیم آن به حرفی که نباید باعث غلط خوانی و در نتیجه غلط شدن کشیده می شود. برای مثال حرف مانند حروف جیمی کشیدن آنها به خودی خود اشتباه نیست اما زمانی که (ح) را به (ی) اتصال دهیم مرتکب غلط املایی شده ایم. چرا که ممکن است خواننده کلمه (حی) را مثلا (حتی) بخواند و یا (حسی) بخواند. چرا که هنگام اتصال حروف جیمی به حرف (ی) ناخودآگاه یه دندانه به آن اضافه می شود!
از جمله حروفی که اتصال مستقیم کلمه به آنها غلط است به دو گروه تقسیم می شوند. گروه اول: مانند نمونه فوق حروفی که اتصال کشیده به آنها موجب غلط املایی می شود و یک دندانه اضافی در انتهای کشیده به وجود می آید عبارتند از:
و گروه دوم شامل حروفی ست که اتصال کشیده به آنها شاید باعث غلط خوانی نشود اما به دلیل نازیبایی و بد فرم بودنشان مورد استفاده خوشنویسان خط نستعلیق قرار نمی گیرد. لذا غلط بودن آنها به جهت مرسوم نبودن در میان خوشنویسی سالم و زیبا است.
البته که در برخی موارد نیز سبب غلط خوانی نیز می شوند:
یک نکته قابل توجه در نمونه فوق حرف (ص) است که کشیدن بین این حرف و دندانه اش تاکیدا اشتباه است. و مورد دوم در مورد حرف (س) اینکه فقط کشیده این حرف میتواند به (س) دندانه دار و (ن) بزرگ وصل شود و غلط محسوب نشود. البته ناگفته نماند که در برخی موارد کشیده های غلط به جهت زیبایی یا ضرورت مورد استفاده قرار گرفته اسن که این موارد از کشیده های غلط استثنا می باشد. با توجه به آنچه گفته شد حالا میتوانید کشیده های درست را تمییز دهید. به این ترتیب که با تفریق کشیده های غلط از انواع کشیده ها طبیعتا کشیده های صحیح باز شناخته می شوند.
بنابراین کشیده های صحیح عبارتند از:
اتصال کشیده به یکی از حروف: (الف. د. ر. ک کوچک. ل. م. ه آخر.) دندانا (ب. ن. ی. در وسط کلمات) و حروف ( ص. ط. ع. ف. ق. و) در برخی موارد خاص.
و اما نکته پایانی: تمام کشیده های ذاتی صحیح می باشند به جز (س) قبل از حروفی مثل (ی. ح. ه. و…) که ایجاد دندانه اضافی می کند و مرتکب غلط خوانی می شود.
نمونه هایی از کشیدهای غلط و درست و زیبا
برای مشاهده آموزشهای متفاوت و نمونه های مختلف دیگر کشیده از طریق کانال تلگرام یا پیج اینستاگرام استفاده نمائید
در قسمت های مختلفی از کتاب خوشنویسی که با تحریر و تنظیم مدیریت مجموعه خط و قلم آقای لطفعلی خانی می باشد به موارد کشیده نیز به تعداد زیاد اشاره نموده است.
