اصطلاح خوشنویسی از کلمه یونانی Kallos به معنای زیبایی و کلمه Graphin به معنای نوشتن گرفته شده است. حتما جالب است بدانید که تاریخ هنر خوشنویسی به هزاران سال پیش برمی گردد؛ ولی تا چند صد سال پیش، اصطلاح روشن و قابل فهمی برای فرم تزئینی استادانه دست خط وجود نداشت. با اختراع صنعت چاپ در اواسط قرن پانردهم، تفاوت زیادی بین خط تحریری و انواع آن و اشکال هنری خطوط و حروف ایجاد شد. در سال 1613 بود که کلمه خوشنویسی در زبان و فرهنگ لاتین ظاهر شد. در ادامه با ما در «خط و قلم» همراه باشید تا در رابطه با «یادگیری هنر خوشنویسی» توضیحاتی را به شما ارائه نماییم.
هنر خوشنویسی چیست؟
در ابتدا باید بگوییم که چه چیزی را می توان به عنوان هنر خوشنویسی طبقه بندی کرد؟ طبق فرهنگ لغت، خوشنویسی عبارت است از: هرگونه دست نوشته تزئینی یا حروف دست نویس که با قلم و یا قلم مو ایجاد شود. اگر به نمونه های مختلف در این زمینه نگاه کنید، تفاوت انواع خط با یکدیگر را مشاهده خواهید کرد و با کمی تمرین و تکرار می توانید هر کدام از آن ها یاد بگیرید و در شرایط مختلف امتحان نمایید.
خط تحریری در مقابل خوشنویسی
در مورد این که آیا خط تحریری باید به عنوان یکی از شاخه های خوشنویسی طبقه بندی شود، بخث های مختلفی شکل گرفته است. این در حالی است که از نظر فنی خط تحریری با تعریف خوشنویسی مطابقت دارد؛ زیرا نوعی خط تزئینی محسوب می شود که با استفاده از ضربه های خاص قلم و یا قلم مو نوشته نمی شود. در عوض، خط تحریری با هر حرف بیشتر به عنوان یک اثر هنری که از خطوط، رنگ ها و سایه های مختلف ساخته شده، رفتار می کند.
ویدئوهای مختلفی در یوتیوب وجود دارد که تفاوت های خط تحریری و خوشنویسی را به درستی نشان می دهد. برای تمرین این کار هم می توانید فونت مورد نظر خود را با استفاده از خط تحریری و یا سبک های مختلف ایجاد نمایید. تمرین و تکرار باعث می شود تا شما به راحتی بتوانید با انواع خطوط آشنا شوید و تفاوت های آن ها را درک نمایید.
شرایط خوشنویسی
اگر دوست دارید در یادگیری خوشنویسی به سطوح بالایی دست پیدا کنید، باید درک درستی از اصطلاحات رایج در این رشته هنری داشته باشید. با شرکت در کلاس های خوشنویسی و استفاده از واژه نامه های این رشته هنری، می توانید با جزئیات خوشنویسی آشنا شوید و گامی موثر و مفید در این زمینه بردارید. برای تمرین می توانید یک متن را خوشنویسی کنید و اصطلاحات و تکنیک های مربوط به نوشتن را در نوشته خود به کار ببرید.
انواع مختلف فونت
فونت مجموعه ای از کاراکترها با طراحی مشابه است. این کاراکترها شامل حروف کوچک، حروف بزرگ، اعداد، علائم نگارشی و نمادهایی است که همگی با استفاده از حرکت قلم به سمت بالا و پایین به وجود آمده اند. قلم ها معمولا به سه دسته اصلی تقسیم می شوند: serif، sans serif و cursive. Serif یک خط تزئینی کوچک است که معمولا در انتهای یک ضربه بزرگ تر و محکم تر با یک حرف یا نماد در یک فونت خاص متصل می شوند. فونت های بدون این خطوط اضافی کوچک را sans serif می نامند. Sans در لغت به معنای «بدون» است. در تعریف Cursive نیز آمده است: هر نوع نوشتاری را که حروف در هر کلمه به هم متصل شوند را کرسیو می نامند.
حروف قلم مو
حروف قلم مو نوعی خوشنویسی است که در آن با استفاده از قلم مو خطوط ضخیم و نازک را به کاغذ منتقل می کنند تا به آن احساس هنری بدهند. کناره قلم مو معمولا در حرکت رو به پایین برای ایجاد خطوط ضخیم استفاده می شود و در جهت حرکت رو به بالا برای ایجاد خطوط نازک مورد استفاده قرار می گیرد. برای آن که این موضوع را بهتر درک کنید، با استفاده از قلم مو حروف اصلی را تمرین کنید تا مهارت بیشتری در این زمینه به دست آورید.
آشنایی با هنرمندان خوشنویسی
کالیگرافی به خودی خود یک هنر محسوب می شود، ولی بسیاری از خوشنویسان پا را یک گام فراتر گذاشته و هنر نوشتن حروف را با تصاویر، رنگ ها و نمادگرایی ترکیب می کنند تا یک اثر هنری منجسم به وجود آورند. یکی از هنرمندان مشهور در این زمینه تیموتی باتز است. این هنرمند بزرگ به سبب تبدیل آیات کتاب مقدس به قطعات هنری زیبا، شناخته شده است و علاقمندان و هنرجویان بسیاری کارهای او را دنبال می کنند.
تیموتی باتز در زندگی نامه خود این چنین آورده است: از گذشته های دور خوشنویسی این گونه بوده است که متن را با تزئینات مخصوص به کار ببرند و به زیبایی بصری آن توجه کنند. علاوه بر آن، من به دنبال این هستم که کلمات را به گونه ای به تصویر بکشم که معنا به صورت بصری بیان شود (آن چه که من آن را کلمات تصویری می نامنم.) من از اصول طراحی گرافیک یعنی رنگ، سبک، کنتراست، عمق، نمادگرایی و حرکت برای کمک به این ارتباط استفاده می کنم. برای درک بهتر این مطلب بهتر است یک اثر هنری ایجاد کنید و آن را با نقاشی ترکیب نمایید. با استفاده از تکنیک آبرنگ همراه با قلم مو تزئینات زیبایی را به آن بیفزایید و از نگاه کردن به اثر خود لذت ببرید.
در پایان این مقاله باید به این نکته اشاره کنیم که همه مطالب گفته شده، توضیحات مختصری بود راجع به یادگیری هنر خوشنویسی، خط تحریری، شرایط نوشتن آن، انواع فونت خوشنویسی و آشنایی با قلم موهای مختلف که به آن ها پرداختیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و شرکت در کلاس های خوشنویسی لاتین، خط تحریری و همینطور خوشنویسی با قلم می توانید به سایت مجموعه خط و قلم مراجعه فرمایید و یا با همکاران ما در واحد پشتیبانی تماس حاصل فرمایید. مطمئنا شرکت در این کلاس ها باعث می شود تا شما دیدگاه بهتری نسبت به هنر خوشنویسی و شاخه های مختلف آن داشته باشید.