مقدمه ای بر تاریخ خوشنویسی:
خوشنویسی یا خطاطی به معنای زیبانویسی و یا نوشتن همراه با خلق زیبایی است. خوشنویسی همواره برای مسلمانان اهمیتی بخصوص داشته است زیرا در اصل آن را هنر تجسم کلام وحی می‌دانند. مسلمانان خط زیبا را نه فقط در استنساخ قرآن بلکه در اغلب هنرها به‌کار می‌بردند. خطاطی یا خوشنویسی در همه کشورهای اسلامی همواره به عنوان والاترین هنر مورد توجه بوده است. مردمان این سرزمین‌ها و به‌ویژه ایرانیان در اوج ظرافت و نهایت قدرت در این هنر تجلی یافته اند و خوشنویسی مانند محوری در میان سایر هنرهای بصری ایفای نقش کرده است. خوشنویسی از اوایل قرن اسلامی تاکنون و در بیشتر کشورهای اسلامی و مناطق تحت نفوذ مسلمانان با حساسیت و قدرت تمام در اوج جریانات هنری بوده است. قدیمی‌ترین نسخه قرآن به خط کوفی است و به علی بن ابی‌طالب(ع) منسوب است.
خوشنویسی و خطاطی در میان مسلمانان، هنری ارزشمند محسوب میشود. ابتدا خط كوفی مورد علاقه مسلمانان بود قرآن نیز با این خط نوشته شده بود. ابن مقله اولین و مشهورترین ایرانی بود كه خوشنویسی میکرد. او از كسانی بود كه از روش خط كوفی، خط جدیدی ساخت. این خط جدید به آسانی خوانده و نوشته می شد و به زودی رواج یافت و خط كوفی را منسوخ كرد این خط برای نوشتن قرآن جایگزین خط كوفی شد. از اواسط قرن هشتم هجری به بعد، به تناوب، سه خط دیگر در میان خطوط اسلامی جلوه گر شده كه باید آنها را خطوط خاص ایرانی دانست.
انواع خطوط خوشنویسی عبارتند از: نستعلیق، نستعلیق شكسته، كتابت، چلیپا
کیخسرو خروش خوشنویس پیشکسوت کشورمان در مصاحبه با خبرنگار هنر و اقتصاد هنرآنلاین: خوشنویسی در حال حاضر نمی تواند برای هنرمندان این رشته یک شغل محسوب شود. برای این که خوشنویس بتواند از هنر خود درآمد مالی مناسبی داشته باشد باید با پیشنهاد ها و سفارش های متنوعی روبه رو باشد. در حال حاضر به خوشنویس ها سفارش کاری داده نمی شود، در نتیجه آن ها هیچ استفاده ای از هنرشان نمی توانند داشته باشند. در گذشته ناشران کتاب های خود را برای کتابت به خوشنویسان می دادند و بابت این کار نیز اُجرت مناسبی به آنها پرداخت می کردند در حالی که اکنون فونت های کامپیوتری جایگزین خوشنویس ها شده اند. زیبایی که بتواند مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد در فونت های کامپیوتری نیست. آنچه خوشنویس بر روی کاغذ پیاده می کند دارای روح است و چنین هنری مقایسه شدنی نیست با آنچه کامپیوتر انجام می دهد.
خوشنویسی صرفا هنر دكوری و تزئینی نیست!
مقدمات لازم جهت راه اندازی شغل:
1- طی كردن دوره 1200 ساعته برای مراحل متوسط، خوش، ممتاز و عالی و داشتن علاقه و پشت کار فراوان 2- نیازمندی های آموزشی شغل:
- آموزش مقدماتی نوشتن حروف به صورت عملی به مدت 70 ساعت
- آموزش خط نستعلیق به صورت عملی به مدت 600 ساعت
- آموزش خط شكسته به صورت عملی به مدت 500 ساعت
- آموزش خط چلیپا به صورت عملی به مدت 200 ساعت
- آشنایی با قواعد اصول خوشنویسی به صورت عملی به مدت 30 ساعت
3- تهیه وسایل مورد نیاز مانند: قلم یا خودکار مخصوص خوشنویسی در اندازه های گوناگون، مركب، دفتر مخصوص خوشنویسی، كتاب خوشنویسی در سطوح گوناگون، لیقه، چاقوی مخصوص تراشیدن قلم
خوشنویسی را میتوان به عنوان هنر شخصی محسوب کرد و با هنرهای دیگر تلفیق کرد مانند نقاشی خط، نجاری، خوشنویسی روی سفال، چوب، سنگ، تذهیب و نگارگری هم پیاده کرد و آثار زیبا و فوق العاده هنری خلق نمود.
مراجع ذیربط در رابطه با راه اندازی شغل و نقش هر یك:
1- انجمن خوشنویسان ایران و آموزشگاه های خصوصی، جهت آموزش و ارائه مدرك.
2- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جهت برپایی نمایشگاه ها.
3- مراكز تجاری، جهت فروش وسایل مورد نیاز خوشنویسی به هنرمندان و خریداری محصولات تهیه شده از آنها جهت فروش.
4- ادارات و سازمان های مختلف، جهت ارائه سفارشات به هنرمندان.
برای استاد شدن، زمان خرج کنید
همه‌ی افراد می‌توانند به دنبال این هنر بروند و به موفقیت ای زیادی هم برسند. علاقه‌مندان قبل از هر کاری باید دوره‌های مخصوص خوشنویسی را ببینند. این دوره‌ها را معمولا استادان برجسته به صورت کارگاه خوشنویسی برگزار می‌کنند. هنر خطاطی انتها ندارد و دائم باید آن را تمرین کنید و با همین تمرین‌ها پله، پله بالا بروید. نمی‌شود گفت اگر کسی از امروز کلاس برود و شروع کند حتما سال دیگر خطاط خوبی میشود. اگر همت و ممارست به خرج بدهید و تلاش کنید به اندازه‌ی وقتی که گذاشته‌اید استاد خواهید شد.
به ماشین خطاطی تبدیل نشوید
بحث‌مان به سمت فروش خط‌های نوشته شده کشیده میشود. این مرحله تعیین می‌کند شما می‌توانید به کارهایتان تکیه کنید یا هنوز هم نیاز به تجربه کردن و تمرین دارید. یک خطاط باید بداند چگونه می‌تواند آثارش را بفروشد. البته این هنرمندان باید حواس‌شان را جمع کنند تا بعد از مدتی به ماشین خطاطی تبدیل نشوند، ماشینی که کارهایش مشتری ندارد. می توانید خودتان به صورت تک تک، کارهایتان را بفروشید. در این کار سفارش گرفتن چندان به موفقیت کسی اضافه نمی‌کند. هر خطاطی بخواهد، می‌تواند این کار را انجام دهد اما بعد از مدتی کارهایش میشود مصداق همان خط نستعلیق کامپیوتری، چون فقط برای نوشتن و رفع تکلیف این کار را انجام داده و آن حس و حالی را که مخاطب به دنبال آن است به او نمی‌دهد. برای همین در این زمان ممکن است کارهایش دیگر خریدار نداشته باشند. مثلا زمانی که در حال خودتان هستید بیتی یا غزلی را بنویسید و بعد همان خریدار پیدا می‌کند. چون می‌تواند حس خوب را به مخاطبش منتقل کند.
ارزش هر اثر کارشناسی میشود
قیمت هر اثری نقش زیادی در فروش آن دارد. این روزها اگر بخواهید هنرتان را گران‌تر از حد معمول بفروشید قطعا مشتری زیادی پیدا نمی‌کنید. اثر هر خطاط پس از اتمام توسط افرادی کارشناسی میشود و قیمت مناسب روی آن درج می‌گردد. برای این‌که بتوانید روی آثارتان قیمت گذاری کنید از یکی از کارشناسان این حرفه کمک بگیرید. معمولا قیمت‌گذاری‌ها به نوع تذهیب، هنری که خرج آن خط شده و زمانی که یک خطاط صرف کرده تا آن را طراحی کند بر می‌گردد، این قیمت‌ها واحد نیستند و نمی‌شود قیمت مشخصی تعیین کرد. درآمد در این کار بستگی به خودتان دارد. می‌توانید از یک میلیون تا ۱۰۰ میلیون تومان در ماه درآمد داشته باشید. این برای کسب درآمد در منزل واقعا گزینه بسیار خوبی محسوب می شود. در پایان امیدواریم که با توجه به استعداد و توانایی های خود یک راه عالی برای کسب درآمد در منزل برای خود بیابید، که یکی از گزینه های بسیار خوب کسب درآمد در منزل خوشنویسی می تواند باشد.
