آزمون خوشنویسی با خودکار شماره 41 در اردیبهشت ماه سال 98 برگزار شد و طبق روال همیشه متونی انتخاب شد و شرکت کنندگان مجاز به انتخاب یکی از این متون به دلخواه خود بوده و با دست خط خود در آزمون شرکت نمودند. عوامل متعددی در کسب امتیاز نقش دارد که می توان به ترکیب زیبا و نوشتن صحیح حروف و کلمات اشاره کرد.
در متن ادبی ارائه شده در این ماه جایگاه ترکیب بندی و قرار گیری کلمات بسیار مهم بوده چرا که انتخاب درست و مناسب کشیده در سطر تایین کننده زیبایی تمام سطر میباشد. اما انتخاب ترکیب بندی و صفحه آرایی متفاوت در این آزمون چه در خط تحریری ساده و چه در خط شکسته نشان از ذوق و سلیقه هنری بسیار بالای شما علاقمندان به خط است و می پردازیم به نکاتی که در این آزمون وجود داشته است.
برای حفظ توازن سطر در نوشته باید پراکندگی کلمات در ابتدا، اواسط و انتهای جمله به یک میزان و هماهنگ باشد تا توازن مناسب درا داشته باشیم به گونه ای نباشد که در ابتدای سطر کلمات کمتر نوشته شود و در انتها حجم زیادی از کلمات بر روی هم انباشته شوند.
در خط شکسته اتصال حروف به هم بدون ایجاد هیچ زاویه ای و با یک دوران کوتاه و روان در کنار هم قرار میگیرند و زمانی که دو حرف به هم متصل نباشند در نزدیک ترین حالت به هم قرار میگیرند (در اتصال “ر” به “الف” حرف “ر” را کمی کشیده تر و محل اتصال را با دور زدن جمع می کنیم.) حرف –نون-به صورت کشیده باید به نحوی روی حرف ماقبل خود قرار گیرد که توازن مناسبی را داشته باشند و روی هم قرار گیرند. اتصال حرف ( واو) و ( دال) نیز این قواعد را باید رعایت کنند. استفاده ی مناسب از حروف (ی) هم از اهمیت بالای برخوردار است چه به صورت کشیده که باید کامل ادا شود و نباید انتهای آن را رها کرد و حتی (ی) کوتاه نیز باید به درستی در پشت کلمه قرار بگیرد.
نکاتی که در تصحیح خط نستعلیق این آزمون فراوان دیده شد:
خط نستعلیق تحریری از همه ی شرایط زیبایی برخوردار است از جمله اعتدال، موزونی، متانت، استواری، دایره های ظریف و موزون، تناسب، حسن ترکیب و هماهنگی ذوق و سلیقه ی ایرانی. بنابراین نستعلیق خطی ست با قاعده که در آن کلمات دارای اندازه های معین هستند.
انتهای هر سطر، خط و یا جمله باید به سمت بالا هدایت شود.
استفاده از ترکیب بندی مناسب در سطر استفاده از حروف و کلمات کشیده در سطر
همان طور که مشاهده میکنید استفاده نکردن از کلمات کشیده اینگونه خط شما را محدود میکند. انتخاب نوع ترکیب و چیدمان جملات و حروف در نوشته جزء اصول و زیباینویسی متن شماست که رعایت آن بسیار توصیه می شود.
اما چند نکته کاربردی که می تواند بسیار قابل توجه باشد:
کلماتی که در زیر یا روی کلمات دیگر قرار میگیرند باید کوچکتر از اندازه حقیقی خود نوشته شوند تا در مرحله اول ترکیب ثابت بماند و هم چیدمان کلمات و فضای خالی روی کاغذ کنترل شده باشد. تمامی کلمات بالا رونده باید در جهت نوشته باشند و بر طبق قاعده انتهای حروف کمی به سمت راست متمایل میشود مثل (با) (تلالو) (فتا ) (گا) (شا).
در خوشنویسی به هیچ وجه عجله نکنید چرا که تجربه نشان داده که سرعت بالا در تحریر کلمات دقت را کم میکند و بی دقتی را در هنرجویان افزایش میدهد. تعداد کشیده ها در هر سطر کم باشد حداکثر 2 کشیده در اجرای حروف دوار و حروف کشیده به توانایی های خودتان اعتماد کنید و با آرامش بنویسید و فرا موش نکنید که اولویت کشیده با(ک) (ب) (ف)(س) به عنوان کشیده های درجه یک هستند.
نویسنده و تصحیح : سعید رفیعی
