یادگیری و تمرین دستخط دانش آموزان یکی از مهم ترین نکاتی است که در سال های اولیه تحصیل باید به آن توجه شود. علاوه بر تمرین و ممارست دانش آموزان، این معلمان هستند که باید گام های موثری در این زمینه بردارند و به دانش آموزان کمک کنند تا در زمینه خط تحریری پیشرفت نمایند. در کنار معلم ها پدر و مادر نیز باید همواره در کنار فرزندان باشند و شرایط لازم برای یادگیری خط را فراهم کنند. در کنار موارد گفته شده «ابزار و نکات اصلی در تمرین خط تحریری برای دانش آموزان» نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. در این مقاله از وبسایت «خط و قلم» می خواهیم راجع به این موضوع گفت و گو نماییم. پس تا انتها با ما همراه باشید:
ابزار مورد نیاز برای تمرین دستخط دانش آموزان
ابزار مورد نیاز برای آموزش خط تحریری شامل موارد زیر می شود: مداد یا خودکاری که به عنوان مناسب ترین وسیله قابل استفاده است. از مداد یا خودکار در پایه های اول تا ششم دبستان می توان استفاده کرد؛ ولی خودکار یا روان نویس مناسب پایه های سوم تا ششم است. استفاده از مداد نوکی یا اتود هم برای آموزش خط تحریری در تمامی مقاطع مناسب است. الگوی مناسب برای آموزش خط تحریری، الگوهای شناخته شده ای است که از کیفیت و عیار بالایی برخوردار هستند که می توان به درستی از آن ها استفاده کرد. نحوه در دست گرفتن ابزار نوشتن نیز اهمیت بسیار زیادی دارد و باید به آن توجه کرد. مناسب ترین ابزار نوشتاری برای تمرین خط تحریری به جز مداد اتود و خود نویس، خودکار با سر ساچمه ای به خصوص خودکار بیک 1.6 است که باید به وسیله دو انگشت سبابه و شست گرفته شود و بر انگشت شصت متکی باشد.
مشق نظری چیست؟
مشق نظری از ارکان اصلی یادگیری هر خطی به حساب می آید و به معنای نگاه کردن به حروف و کلمات و به ذهن سپاری شکل و شمایل آن ها و همینطور نحوه قرار گرفتن حروف و کلمات در کنار یکدیگر است. کسانی که علاقمند به یادگیری خط تحریری هستند، با قوه بینایی خود فضای موجود در یک خط را می کاوند و سیاهی و سفیدی (سواد و بیاض) آن را به دقت نگاه می کند. جستجوی نظام های موجود در قطعات، الگوهای خط، فرود و فراز کلمات و نحوه قرار گیری حروف نسبت به همدیگر و همینطور حالات مختلف در ترکیب آن ها از موضوعات اصلی مشق نظری است. باید دقت داشته باشید که هدف اصلی از مشق نظری ورود شکل و هیئت کلمات به ذهن و به یاد سپاری آن ها است. در خصوص زمان به یاد سپاری روان شناسان ثابت کرده اند که زمان یادگیری برای بیشتر شکل های اولیه به یادسپاری باید کوتاه باشد و توزیع به یادسپاری تا حد ممکن در دراز مدت انجام گیرد. مهم ترین مسئله در یادگیری خط تحریری استمرار وتدوام در تمرین است که باید در فواصل مناسب انجام شود.
مشق قلمی چیست؟
مشق قلمی یکی از اجزای مهم یادگیری خط است که در اصل به تصویر کشیدن یافته ها و اندوخته های ذهنی حاصل از مشق نظری است. دقت داشته باشید که مشق قلمی باید بدون وقفه از مشق قلمی انجام گیرد تا یادگیری درست و دقیق انجام شود. در روانشناسی این فرآیند را به عنوان بازسازی آموخته های ذهنی می شناسند. مشق قلمی این ویژگی مهم را دارد که یادداری و ثبت آموخته هایی که از نظر مشق نظری حاصل آمده پایدار و ماندگار شود. نکته مهم این است که نباید از دانش آموزان انتظار داشت که در طی چند جلسه و در حین مراحل اولیه تمرین، همه نکات دشوار و مبهم و ظرایف و دقایق خط تحریری را یاد بگیرند. فرآیند یادگیری امری تدریجی است و نکته مهم این است که یادگیری خط تحریری به خودی خود یک مهارت است که از آن به عنوان یک امر اکتسابی یاد می کنیم و دو ستون مهم آن مشق نظری و مشق عملی است.
درست نویسی و آرام نویسی برروی خط زمینه
در حین تمرین همیشه باید یک زاویه مناسب بین سرمشق، صفحه مشق و چشم های دانش آموزان برقرار باشد. درست نوشتن و رعایت فاصله معمول چشم با کاغذ سبب تسلط بر کار می شود. معلم باید دانش آموزان را به آرام نویسی هدایت کند و در هر جلسه یک یا دو حرف را به او آموزش دهد. تمرین در یادگیری خط مستلزم داشتن برنامه ای است که باید تمرکز داشتن رکن اصلی آن باشد. دانش آموزان در آغاز نوشتن حروف و کلمات، نیازمند به کار گرفتن خط زمینه هستند. خط زمینه خطی است که حروف و کلمات بر اساس فرم و نوع آن ها روی آن و یا در جایگاهی مشخص نسبت به آن قرار می گیرند. این خط باعث می شود تا حروف با شکلی دقیق و یک دست نوشته شوند.
مهم ترین بخش آموزش خط دانش آموزان، وارد کردن تدریجی شکل و شمایل حروف و کلمات در ذهن دانش آموزان است. این کار با ارائه و آموزش یک حرف و یا چند حرف شبیه به هم آغاز می شود. اما مهم ترین نکته این است که حرف یا حروف موردنظر در کنار ارائه یک سطر ساده و یا سرمشق هایی که از حروف مفرد و اتصالات محدود برخوردارند، آموزش داده شود. چرا که ارتباط بین حروف و سطرها در خط، امری پیوسته است و نمی توان آن ها را از یکدیگر جدا کرد. به همین خاطر پیشنهاد می شود مفرد نویسی و سطر نویسی با روشی مشابه انجام شود تا نتیجه بهتری حاصل آید.
خوشنویسی همراه با کشیده ها بر روی خط ایجاد تعادل می کند. مهم ترین دلیلی که برای نگارش کشیده ها در نظر گرفته می شود، ایجاد زیبایی در سطر نویسی به طور خاص در یک مسیر افقی که همان خط است، می باشد. در واقع وجود کشیده ها باعث می شود تا احساس خوشایندی ناشی از استراحت چشم فراهم شود. این مزیت ویژگی دیگر کشیده ها در سطر است که علاوه بر زیبایی، استراحت و خوشایندی چشم را به دنبال دارد.
آموزشهای زیادی رو از طریق صفحه اینستاگرام خط و قلم در خصوص دستخط دانش اموزان منتشر نموده ایم که از دست ندید .
